Jako biuro tłumaczeń zdajemy sobie sprawę z tego, że osoba nieposługująca się językiem polskim, która musi stawić się w sądzie bądź załatwić jakąś sprawę w urzędzie, musi skorzystać z pomocy tłumacza przysięgłego. Ma on za zadanie przełożyć treść tak, aby nie było żadnych wątpliwości, że dana osoba ją rozumie. Wykonujemy tłumaczenia w zakresie przeszło czterdziestu języków, co oznacza, że jesteśmy w stanie pomóc większości osób, które się do nas zgłaszają. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy nie możemy zaoferować swoich usług. O jaki język chodzi?
Język migowy – kilka słów
Chodzi oczywiście o język migowy. Zanim jednak przejdziemy do dokładniejszych wyjaśnień dotyczących tego dlaczego nie jesteśmy w stanie zagwarantować tłumacza przysięgłego tego języka, przyjrzyjmy się językowi migowemu nieco bliżej. Tak naprawdę wyróżniamy dwa języki, którymi posługują się osoby niesłyszące. Jednym z nich jest Polski Język Migowy (PJM), drugim zaś system językowo – migowy (SJM). Polski Język Migowy osoby niesłyszące stworzyły kilkaset lat temu. Język ten ma charakter wizualno – przestrzenny, jest w pełni naturalny dla osób niesłyszących. Bazuje na gestach, a także rozbudowanej mimice twarzy. To Polski Język Migowy jest dla niesłyszących Polaków językiem ojczystym.System językowo – migowy to język sztuczny, który pojawił się w latach sześćdziesiątych. Opracowały go osoby słyszące. Celem tego języka jest wierne odwzorowywanie języka polskiego pod względem gramatycznym. Ma on sprawi, że nauka języka polskiego będzie dla osób niesłyszących prostsza. Nie jest to jednak język naturalny ani intuicyjny. To właśnie na ten język bardzo długo tłumaczone były programy telewizyjne. Tłumacz tego języka zawsze zwracał uwagę ubogą ekspresją, co odróżniało go od osób głuchych konwersujących ze sobą.
Tłumacz przysięgły języka migowego
Aktualnie nie ma zawodu tłumacz przysięgły języka migowego. To właśnie z tego powodu nasze biuro tłumaczeń nie jest w stanie swoim klientom takiego tłumacza zapewnić. Ustawa o zawodzie tłumacza przysięgłego jasno wskazuje, że jej zapisów nie stosuje się do tłumaczy języka migowego, a także innych systemów komunikacji, które nie są językami naturalnymi. Zastosowanie spójnika sprawia jednak, że język migowy zostaje postawiony na równi z innymi językami niebędącymi naturalnymi. Jak wspomnieliśmy wyżej, SJM jest językiem sztucznym, ale już PJM nie ma takiego charakteru. Jest to język naturalny, żywy, który nieustannie się zmienia. W związku z tym pojawia się coraz więcej głosów wskazujących na konieczność uregulowania kwestii dotyczącej tłumaczy przysięgłych języka PJM, który jest naturalnym językiem osób niesłyszących. Nie brakuje jednak głosów krytycznych, które wskazują, że praca tłumacza języka migowego i innych języków znacząco się od siebie różni. Tłumacz języka migowego wykonuje jedynie ustne tłumaczenia, co wynika z oczywistych względem. Jaki jest więc sens, aby miał on swoją pieczęć? Nie brakuje osób, które zgadzają się z takim stwierdzeniem. Dlatego wielu specjalistów wskazuje, że zawód tłumacza przysięgłego języka migowego powinien być uregulowany odrębną ustawą, która będzie określała konkretne zasady wykonywania tego zawodu. Co jednak ma zrobić dzisiaj osoba niesłysząca, która wymaga pomocy tłumacza podczas wykonywania oficjalnych czynności?
Tłumacz jako biegły sądowy
Przede wszystkim osoba taka powinna poszukać tłumacza, który może pełnić funkcję biegłego sądowego. Aby takim biegłym zostać, tłumacz musi mieć ukończone dwadzieścia jeden lat, a także musi być posiadaczem certyfikatu T2.